Tescil No: 622

 Tescil Tarihi: 09.12.2020

Başvuru No: C2016/070

Başvuru Tarihi: 15.08.2016

Coğrafi İşaretin Adı: Bolu Göynük Uğut Tatlısı

Ürün / Ürün Grubu: Tatlı / Fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri, tatlılar

 Coğrafi İşaretin Türü: Mahreç işareti

Tescil Ettiren: Bolu Ticaret ve Sanayi Odası

Coğrafi Sınırı: Bolu ili Göynük ilçesi

Kullanım Biçimi: Bolu Göynük Uğut Tatlısı ibaresi ve mahreç işareti amblemi, ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde yer alır. Ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde kullanılamadığında, Bolu Göynük Uğut Tatlısı ibaresi ve mahreç işareti amblemi, işletmede kolayca görülecek şekilde bulundurulur.

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:

Bolu Göynük Uğut Tatlısı; düğün, bayram, hıdırellez gibi özel günlerde yapılan ve Göynük’te yetişen Triticum Vulgare (Çalıbasan) ekmeklik buğday çeşidinin çimlendirilerek kullanılması suretiyle üretilen buğday çimi marmeladı tatlısıdır.

Üretim Metodu:

Bolu Göynük Uğut Tatlısının üretimi için, 7-8 kg Çalıbasan buğdayı kullanılarak yaklaşık 4,5 kg tatlı elde edilir.

Türk Gıda Kodeksine uygun 18 litrelik metal kap, tabanından 15-20 yerinden delinir ve yarısına kadar 7-8 kg buğdayla doldurulur. 1-2 litre su ile ıslatılarak, güneş ışığı almayan 150C sıcaklıktaki bir ortamda bekletilir. Kuruyan yüzeyi, iki günde bir defa 1 litre su ile sulanır. Sulama yapılmadan önce kap içindeki buğday iyice karıştırılır. 6-7 gün sonra buğday çimlenmeye başlayınca hacmi artar. Çimlenme ilerledikçe buğday topaklanmaya başlar. 9-10 gün sonra buğday topaklanmaya başlayınca ufalanarak (birbirinden ayrılarak) temiz bir bez üzerine serilir. Ufalanarak birbirinden ayrılan buğday, Türk Gıda Kodeksine uygun malzemeden yapılmış bir kaba alınıp, ıslatılmaya devam edilir. Bu işlem 15 gün kadar sürer.

Bu süre içinde buğday tanelerinin saçak kökleri ve filizleri 4-5 cm kadar uzar ve beyazlaşır. Saçak kökleri ve filizleri yeşillenirse, uğut tatlısı acı olur. Olgunlaşan çimler, yeşerme başlamadan Türk Gıda Kodeksine uygun malzemeden yapılmış bir tokmak ile dövülüp ezilerek suyu alınır. Elde edilen bu sıvıya, beyaz renk alana kadar 1’e 1 oranında su katılır, Türk Gıda Kodeksine uygun malzemeden yapılmış kalaylı bakır kazana konularak ateş üzerinde 13-15 saat kaynatılır. Kaynamaya başlayınca, Çalıbasan buğdayından elde edilen un, karışımın kıvamı çok katı olmayacak biçimde ilave edilip karıştırmaya devam edilir. Karışım koyulaşmaya başladığı zaman, üzerinde ince kaymak tabakası oluşur ve bu aşama “sakızlanma” olarak tanımlanır. Bolu Göynük Uğut Tatlısı kendine has kıvama ulaştığında, yani rengi koyu kahverengi olduğunda ateşten indirilerek 15 dakika içinde kavanozlara doldurulur. Ürünün sıcaklığı 700C’nin altına düşmeden şişeleme işlemi tamamlanır.

 Coğrafi Sınır İçerisinde Gerçekleşmesi Gereken Üretim, İşleme ve Diğer İşlemler:

Bolu Göynük Uğut Tatlısının üretiminde, Göynük ilçesinde yetiştirilen Triticum Vulgare (Çalıbasan) ekmeklik buğday çeşidi kullanılır. Ürünün üretimi ustalık becerisi gerektirdiğinden ve yöre ile ün bağı bulunduğundan, Bolu Göynük Uğut Tatlısının tüm üretim aşamaları, belirtilen coğrafi sınırda gerçekleşmelidir.

Denetleme:

Denetimler, Bolu Ticaret ve Sanayi Odasının koordinatörlüğünde ve Bolu Ticaret ve Sanayi Odasından, Göynük İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden, Göynük Belediyesinden ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesinden oluşan en az 4 üyeden oluşan denetim mercii tarafından yılda en az bir kere düzenli olarak, gerektiğinde ve şikâyet halinde ise her zaman yapılır.

Denetimlerde; üretimde kullanılan buğdayların ve buğday ununun Göynük’te yetişen Triticum Vulgare (Çalıbasan) ekmeklik buğday çeşidi olup olmadığına ve üretim metodunun uygunluğuna bakılır.

Denetim mercii, kamu kuruluşlarından veya özel kuruluşlardan veya bunlarda görevli uzman gerçek veya tüzel kişilerden denetimin gerçekleştirilmesi sırasında faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Tescil ettiren, hakların korunmasında hukuki süreçleri yürütür.